Als machines het beter weten, wat blijft er voor ons over?
03 februari 2025
Wat betekent het om mens te blijven in een steeds meer door technologie aangestuurde wereld? Strategisch omgevingsmanagers bevinden zich in het hart van complexe netwerken, waar relaties, belangen en ethische afwegingen samenkomen. Het is een vak dat draait om meer dan alleen logica; het vraagt om menselijkheid, oprechte interesse, nuance, bouwen van vertrouwen en het vermogen om te navigeren in een landschap vol tegenstrijdige verwachtingen. Maar wat gebeurt er met deze kernwaarden wanneer AI-assistenten, zoals ChatGPT en Copilot, steeds nadrukkelijker hun intrede doen?
AI belooft efficiëntie, snelheid en precisie – eigenschappen waar de mens, met al zijn beperkingen, niet altijd aan kan tippen. Een AI-assistent kan in een oogwenk duizenden pagina’s beleidsdocumenten doorlichten, patronen herkennen die voor het menselijke oog onzichtbaar blijven, en complexe teksten vertalen naar heldere taal. Het klinkt als de droom van iedere professional die worstelt met tijd en capaciteit.
Maar technologie is nooit neutraal. Iedere tool, hoe slim ook, draagt de beperkingen en vooroordelen van zijn makers in zich. Wat als de data die je invoert niet volledig of gebalanceerd is? Wat als de aanbevelingen die AI doet net dat cruciale morele of contextuele element missen? Technologie kan ondersteunen, maar zij denkt niet na. En in een vakgebied waar empathie en nuance vaak het verschil maken, is dat een tekortkoming van formaat.
Daar komt bij dat AI onze afhankelijkheid van systemen vergroot. Hoe meer we uitbesteden aan technologie, hoe minder we zelf lijken na te denken. Niet alleen over het werk dat we doen, maar ook over de waarden die dat werk sturen. Wie bepaalt wat ‘goed’ is in een wereld waarin de algoritmen steeds meer te zeggen hebben? En wat gebeurt er met ons als we onze eigen beoordelingsvermogen reduceren tot dat van een controleur?
Misschien is dat wel de belangrijkste vraag: wat betekent het om mens te blijven in een wereld die ons constant voorhoudt dat machines het beter weten? Dit artikel is geen pleidooi voor of tegen AI, maar een uitnodiging om stil te staan bij hoe wij technologie gebruiken. Niet als oplossing voor al onze problemen, maar als spiegel voor de keuzes die we maken en de waarden die we belangrijk vinden.
De toekomst van het werk als strategisch omgevingsmanager ligt niet in technologie, maar in onze relatie ermee. En misschien nog wel belangrijker: in onze relatie tot elkaar. Want dat blijft, zelfs in een AI-gestuurde wereld, iets wat alleen mensen kunnen.
AI ingezet als collega
Na onze AI-training besloot ik mijn nieuwsgierigheid meteen in praktijk te brengen. Het artikel hierboven? Niet door mij geschreven, maar door ChatGPT. Maar wel op basis van mijn input. Door een zorgvuldig geformuleerde prompt gaf ik richting aan de tekst en ontdekte ik dat het stellen van de juiste vragen (prompts) sterk bepaalt wat je terugkrijgt. Het schrijfproces werd zo een samenwerking.
"Beschouw de AI-assistent als een collega," benadrukte onze trainer. En dat klopt. Hoe duidelijker je bent in je opdracht, hoe beter je "collega" je werk uit handen neemt. Maar waar een menselijke collega tijd nodig heeft, doet AI dit in een fractie van die tijd.
De prompt voor dit artikel:
Je zei:
Ik wil een artikel van maximaal 300 woorden over de voordelen van het gebruik van chatgpt voor het werk als strategisch omgevingsmanager. Ook wil ik weten wat de nadelen zijn. En ik wil de vraag beantwoorden of de voordelen van het gebruik van ai voldoende opwegen tegen de nadelen. Voordat je begint wil ik dat je me vragen stelt om de boodschap van het artikel beter te begrijpen.
ChatGPT zei:
Om ervoor te zorgen dat het artikel volledig aansluit bij jouw verwachtingen, wil ik je graag enkele vragen stellen:
1. Doelgroep: Voor wie is dit artikel bedoeld? Gaat het om strategische omgevingsmanagers zelf, hun werkgevers, of een breder publiek?
2. Doel: Wat wil je bereiken met dit artikel? Wil je informeren, overtuigen, of een discussie starten?
3. Focus op AI: Wil je dat het artikel specifiek over ChatGPT gaat of over AI-tools in het algemeen?
4. Voorbeeldsituaties: Zijn er specifieke taken of scenario’s in het werk van een strategisch omgevingsmanager waar je AI-gebruik wilt benadrukken? Bijvoorbeeld communicatie met stakeholders, scenarioanalyses of strategische planning?
5. Toon: Welke toon moet het artikel hebben? Neutraal, enthousiasmerend, kritisch, of een mix hiervan?
6. Afweging voordelen/nadelen: Moet het artikel concluderen of de voordelen van AI opwegen tegen de nadelen, of laat je dit liever open voor de lezer?
Met jouw antwoorden kan ik het artikel scherp afstemmen op jouw wensen😊
Je zei:
Dank voor je vragen. Ik beantwoord ze per punt: 1. het artikel is bedoeld voor collega's en concullega's 2. ik wil een discussie starten 3. ai-tools in het algemeen 4. ik wil onderzoeken of en op welke manier ai ons kan helpen in het uitoefenen van ons vak, maar maak me zorgen over de veiligheid van de data en de kwaliteit van de hulp die ai ons kan bieden 5. een mix 6. laat ik open voor de lezer
ChatGPT zei:
Dank voor je duidelijke antwoorden! Op basis hiervan schrijf ik een artikel dat:
Je zei:
Kun je er met twee keer zo veel woorden een filosofischer artikel van maken?
ChatGPT zei:
Het artikel is uitgebreid en filosofischer gemaakt, met een nadruk op diepere reflectie en ethische vragen. Laat me weten of je nog verdere aanpassingen wilt!
Je zei:
Ik vind de eerste alinea niet zo sterk. Heb je een andere suggestie?
ChatGPT zei:
De eerste alinea is herschreven om krachtiger en meer to-the-point te zijn, terwijl de filosofische toon behouden blijft. Laat me weten wat je ervan vindt of als je meer aanpassingen wilt!
Dit voor zover het 'gesprek' met ChatGPT. Ik raad iedereen aan om zelf aan de slag te gaan met een AI-assistent. Ze nemen ons werk niet over, maar kunnen ons wel ondersteunen als een digitale collega. Denk aan hulp bij SOM-analyses, samenvattingen van beleidsstukken, redeneerlijnen en draaiboeken. Zo houden wij meer tijd over voor de nuances – de details die het verschil maken. En laten we eerlijk zijn: de puntjes op de i zetten is een stuk makkelijker als er al een solide basis ligt. Een basis die keer op keer verrassend snel en met indrukwekkende precisie wordt geleverd.
Auteur: Elianne in het Veld
Afbeelding gecreëerd met KREA/Flux
AI belooft efficiëntie, snelheid en precisie – eigenschappen waar de mens, met al zijn beperkingen, niet altijd aan kan tippen. Een AI-assistent kan in een oogwenk duizenden pagina’s beleidsdocumenten doorlichten, patronen herkennen die voor het menselijke oog onzichtbaar blijven, en complexe teksten vertalen naar heldere taal. Het klinkt als de droom van iedere professional die worstelt met tijd en capaciteit.
Maar technologie is nooit neutraal. Iedere tool, hoe slim ook, draagt de beperkingen en vooroordelen van zijn makers in zich. Wat als de data die je invoert niet volledig of gebalanceerd is? Wat als de aanbevelingen die AI doet net dat cruciale morele of contextuele element missen? Technologie kan ondersteunen, maar zij denkt niet na. En in een vakgebied waar empathie en nuance vaak het verschil maken, is dat een tekortkoming van formaat.
Daar komt bij dat AI onze afhankelijkheid van systemen vergroot. Hoe meer we uitbesteden aan technologie, hoe minder we zelf lijken na te denken. Niet alleen over het werk dat we doen, maar ook over de waarden die dat werk sturen. Wie bepaalt wat ‘goed’ is in een wereld waarin de algoritmen steeds meer te zeggen hebben? En wat gebeurt er met ons als we onze eigen beoordelingsvermogen reduceren tot dat van een controleur?
Misschien is dat wel de belangrijkste vraag: wat betekent het om mens te blijven in een wereld die ons constant voorhoudt dat machines het beter weten? Dit artikel is geen pleidooi voor of tegen AI, maar een uitnodiging om stil te staan bij hoe wij technologie gebruiken. Niet als oplossing voor al onze problemen, maar als spiegel voor de keuzes die we maken en de waarden die we belangrijk vinden.
De toekomst van het werk als strategisch omgevingsmanager ligt niet in technologie, maar in onze relatie ermee. En misschien nog wel belangrijker: in onze relatie tot elkaar. Want dat blijft, zelfs in een AI-gestuurde wereld, iets wat alleen mensen kunnen.
AI ingezet als collega
Na onze AI-training besloot ik mijn nieuwsgierigheid meteen in praktijk te brengen. Het artikel hierboven? Niet door mij geschreven, maar door ChatGPT. Maar wel op basis van mijn input. Door een zorgvuldig geformuleerde prompt gaf ik richting aan de tekst en ontdekte ik dat het stellen van de juiste vragen (prompts) sterk bepaalt wat je terugkrijgt. Het schrijfproces werd zo een samenwerking.
"Beschouw de AI-assistent als een collega," benadrukte onze trainer. En dat klopt. Hoe duidelijker je bent in je opdracht, hoe beter je "collega" je werk uit handen neemt. Maar waar een menselijke collega tijd nodig heeft, doet AI dit in een fractie van die tijd.
De prompt voor dit artikel:
Je zei:
Ik wil een artikel van maximaal 300 woorden over de voordelen van het gebruik van chatgpt voor het werk als strategisch omgevingsmanager. Ook wil ik weten wat de nadelen zijn. En ik wil de vraag beantwoorden of de voordelen van het gebruik van ai voldoende opwegen tegen de nadelen. Voordat je begint wil ik dat je me vragen stelt om de boodschap van het artikel beter te begrijpen.
ChatGPT zei:
Om ervoor te zorgen dat het artikel volledig aansluit bij jouw verwachtingen, wil ik je graag enkele vragen stellen:
1. Doelgroep: Voor wie is dit artikel bedoeld? Gaat het om strategische omgevingsmanagers zelf, hun werkgevers, of een breder publiek?
2. Doel: Wat wil je bereiken met dit artikel? Wil je informeren, overtuigen, of een discussie starten?
3. Focus op AI: Wil je dat het artikel specifiek over ChatGPT gaat of over AI-tools in het algemeen?
4. Voorbeeldsituaties: Zijn er specifieke taken of scenario’s in het werk van een strategisch omgevingsmanager waar je AI-gebruik wilt benadrukken? Bijvoorbeeld communicatie met stakeholders, scenarioanalyses of strategische planning?
5. Toon: Welke toon moet het artikel hebben? Neutraal, enthousiasmerend, kritisch, of een mix hiervan?
6. Afweging voordelen/nadelen: Moet het artikel concluderen of de voordelen van AI opwegen tegen de nadelen, of laat je dit liever open voor de lezer?
Met jouw antwoorden kan ik het artikel scherp afstemmen op jouw wensen😊
Je zei:
Dank voor je vragen. Ik beantwoord ze per punt: 1. het artikel is bedoeld voor collega's en concullega's 2. ik wil een discussie starten 3. ai-tools in het algemeen 4. ik wil onderzoeken of en op welke manier ai ons kan helpen in het uitoefenen van ons vak, maar maak me zorgen over de veiligheid van de data en de kwaliteit van de hulp die ai ons kan bieden 5. een mix 6. laat ik open voor de lezer
ChatGPT zei:
Dank voor je duidelijke antwoorden! Op basis hiervan schrijf ik een artikel dat:
- Een mix biedt van voordelen en nadelen van AI-tools voor strategische omgevingsmanagers.
- Focus legt op potentiële toepassingen zoals communicatie en strategische analyses, terwijl zorgen over data en kwaliteit worden erkend.
- Een uitnodigende toon heeft om een discussie op gang te brengen en de lezer zelf te laten nadenken.
Je zei:
Kun je er met twee keer zo veel woorden een filosofischer artikel van maken?
ChatGPT zei:
Het artikel is uitgebreid en filosofischer gemaakt, met een nadruk op diepere reflectie en ethische vragen. Laat me weten of je nog verdere aanpassingen wilt!
Je zei:
Ik vind de eerste alinea niet zo sterk. Heb je een andere suggestie?
ChatGPT zei:
De eerste alinea is herschreven om krachtiger en meer to-the-point te zijn, terwijl de filosofische toon behouden blijft. Laat me weten wat je ervan vindt of als je meer aanpassingen wilt!
Dit voor zover het 'gesprek' met ChatGPT. Ik raad iedereen aan om zelf aan de slag te gaan met een AI-assistent. Ze nemen ons werk niet over, maar kunnen ons wel ondersteunen als een digitale collega. Denk aan hulp bij SOM-analyses, samenvattingen van beleidsstukken, redeneerlijnen en draaiboeken. Zo houden wij meer tijd over voor de nuances – de details die het verschil maken. En laten we eerlijk zijn: de puntjes op de i zetten is een stuk makkelijker als er al een solide basis ligt. Een basis die keer op keer verrassend snel en met indrukwekkende precisie wordt geleverd.
Auteur: Elianne in het Veld
Afbeelding gecreëerd met KREA/Flux